Chữa nấc cụt cho người lớn khá đơn giản, nhưng ở trẻ sơ sinh thì cần cẩn thận hơn vì cơ thể của bé còn khá non nớt. Vậy đâu là nguyên nhân và cách phòng ngừa khi trẻ sơ sinh bị nấc cụt.
Nấc cụt là hiện tượng xuất hiện những cơn co thắt bất ngờ không thể tự chủ từ cơ hoành, các cơn này bị ngắt quãng liên tục và lặp đi lặp lại nhiều lần.
Nguyên nhân trẻ sơ sinh bị nấc cụt là gì?
Trẻ bị nấc cụt có thể do một vài nguyên nhân sau:
– Trẻ không được giữ ấm đúng cách, bị trào ngược khí gây nấc cụt.
– Trẻ uống sữa không đúng cách. Khi uống quá nhiều, sữa ngưng tụ lại không tiêu hóa được. Hoặc khi uống sữa lạnh, khí ngừng trệ không thể lưu thông. Kéo theo đó, chức năng dạ dày của bé bị suy yếu, khí cơ tăng giảm thất thường, làm trào ngược khí, gây ra nấc cụt.
– Trẻ bú sữa mẹ quá nhanh hoặc vừa khi bé vừa khóc xong mẹ đã cho uống sữa liền, gây nghẹt thở và dẫn đến nấc cụt.
Tuy nhiên tình trạng nấc cụt này chỉ diễn ra trong khoảng 10 phút rồi cơ thể sẽ tự cân bằng và hết nấc. Nếu mẹ sốt ruột có thể tham khảo cách chữa nấc cụt cho trẻ sơ sinh bên dưới đây.
Ngăn ngừa trẻ sơ sinh bị nấc cụt như thế nào?
Nấc cụt không chỉ khiến bé khó chịu mà còn ảnh hưởng đến quá trình ăn/uống sữa của mẹ. Vì vậy, mẹ nên áp dụng những biện pháp dưới đây để đề phòng tình trạng nấc cụt xảy ra đối với con yêu:
– Mẹ cần giữ nhiệt độ không khí trong phòng bé được ổn định, tránh để bé bị lạnh. Mẹ có thể choàng thêm 1 chiếc khăn xô vào cổ cho bé để tránh gió. Khép bớt các cửa sổ để tránh gió lạnh thổi trực tiếp vào người bé.
– Có thể cho bé ngậm kẹo gừng nếu bé có thể ngậm được, hoặc bôi chút dầu gió vào vùng cổ tay, gáy, 2 dái tai bé.
– Lưu ý khi tắm cho bé không để nhiệt độ nước tắm quá chênh lệch với nhiệt độ phòng. Mùa đông lạnh thì cần bật quạt sưởi để phòng ấm hơn.
– Để phòng ngừa nấc cụt, mẹ không nên cho bé ăn khi bé quá đói cũng không nên cho bé ăn hoặc bú quá no. Khi cho bú bằng bình cần chú ý không để trẻ bú quá nhanh khiến dạ dày bị dãn hơi. Sau khi cho bé ăn nên bế cao đầu khoảng 10 phút.
Mách mẹ cách xử trí khi trẻ sơ sinh bị nấc cụt
Cả trẻ em và người lớn đều có thể bị nấc cụt. Nhưng chữa nấc cụt cho người lớn đơn giản hơn nhiều. Đối với trẻ sơ sinh, cha mẹ cần phải hết sức cẩn thận vì lúc này cơ thể trẻ chưa phát triển hoàn thiện, còn rất non nớt. Dưới đây là một số cách, mẹ có thể tham khảo:
Mẹ có thể dùng hai ngón tay trỏ để nhét vào lỗ tai của trẻ trong khoảng 30 giây. Hoặc dùng 2 ngón tay bóp nhẹ mũi của trẻ, cùng lúc giữ miệng trẻ khép lại trong khoảng 2 đến 3 giây, lặp lại khoảng 15 lần, khoảng cách mỗi lần là 3 giây. Tuy nhiên, khi thực hiện các động tác này, cha mẹ cần chú ý thật nhẹ nhàng, không được mạnh tay.
Thay đổi tư thế cho trẻ bú: Nếu sau mỗi lần ăn, trẻ đều bị nấc cụt thì nguyên nhân rất có thể là do mẹ chưa cho bé ăn đúng cách. Mẹ nên đổi tay, đổi tư thế cho bú sao cho hạn chế tối đa lượng không khí đi vào miệng và dạ dày của trẻ.
Vỗ nhẹ lưng hoặc vai của trẻ: Có một cách chữa rất hiệu quả khi trẻ sơ sinh bị nấc cụt đó là, cha mẹ chỉ cần vỗ nhẹ nhàng vào lưng trẻ nhưng động tác phải thật dứt khoát. Đến khi bé có thể ợ hơi được chính là lúc những cơn nấc cụt sẽ biến mất. Nếu bé đang bú bị nấc cụt có thể cho bé tạm ngừng bú, sau đó mẹ vỗ nhẹ lên lưng cho bé ợ hơi.
Cho bé uống từng ngụm nước nhỏ, mỗi lần chỉ khoảng 2,5ml cũng là cách chữa nấc được nhiều mẹ áp dụng.
Với những bé đang trong tuổi ăn dặm thì mẹ có thể cho một chút đường vào miệng bé. Vị ngọt sẽ góp phần giảm kích thích co thắt cho cơ hoành.
Sử dụng núm vú vừa đủ, có kích thước không quá lớn có thể hạn chế được hiện tượng nấc cụt vì nó có thể giúp bé không có nguy cơ nuốt quá nhiều không khí khi ăn sữa.
Những cách chữa bệnh nấc cụt ở trẻ sơ sinh
Có những mẹo chữa nấc cụt cho trẻ sơ sinh mà mẹ có thể áp dụng ngay khi cơn nất vừa khởi phát để bé không rơi vào trạng thái khó chịu. Tuy nhiên mẹ cần nhớ nguyên tắc: Không nên để bé quá đói rồi mới cho ăn, đồng thời tránh cho bé bú quá no. Sau khi ăn, bế trẻ giữ đầu cao khoảng 10 phút.
- Cho bé bú sữa: Ở những trẻ trong 6 tháng đầu ngoài sữa không nên cho bé uống thêm bất kỳ nước nào khác. Trong thời gian này, bé bị nấc nên cho bé bú sữa. Đối với trẻ ăn dặm, bạn có thể từ từ cho trẻ uống nước. Đây là một cách chữa nấc hiệu quả ở trẻ sơ sinh.
- Dùng tay bịt lỗ tai hoặc hai cánh mũi của bé: Bạn có thể dùng hai ngón tay bịt hai bên lỗ tai của bé trong khoảng nửa phút. Sau đó bạn thả tay và khép ha cánh mũi song song với việc bịt miệng trẻ. Bạn thực hiện động tác này từ 10 đến 15 lần. Cách này làm cho cơ hoành bị căng cứng nên không bị co lại giúp làm ngừng cơn nấc.
- Khóc: Khóc làm giãn thần kinh thực quản và cắt được các kích thích lên cơ hoành.
- Vỗ lưng: Bé có thể nằm hoặc được bế dựa người. Mẹ dùng bàn tay chụm lại vỗ nhẹ và đặt áo khoác lên lưng trẻ. Cách này giúp bé tránh được trào ngược dày và giúp bé ợ hơi thoát ra ngoài.
- Ăn đường: Cũng như người lớn, các hạt đường khi vào đường hầu họng sẽ kích thích niêm mạc dạ dày. Tuy nhiên cách này thường chỉ áp dụng cho trẻ lớn, không được dùng cho trẻ nhũ nhi.
- Mật Ong: Chỉ cần một vài giọt mật ong cũng giúp cho bé hết nấc. Chú ý khi sử dụng vì trẻ sơ sinh và trẻ dưới 1 tuổi thường hay bị dị ứng với mật ong.
- Thay đổi tư thế bú của bé: Khi trẻ bị nấc nhiều sau bú bình, bạn nên thay đổi tư thế của trẻ để tránh không khí vào
- Dùng hai ngón tay trỏ nhét vào hai lỗ tai bé khoảng nửa phút, hoặc dùng ngón trỏ và ngón cái bóp 2 cánh mũi bé, đồng thời giữ miệng bé khép trong vòng 2-3 giây, nghỉ 2-3 giây và lặp lại 15-20 lần.
- Thay đổi tư thế cho con bú. Bé nuốt nhiều không khí trong lúc bú có thể do mẹ cho con bú sai tư thế. Vì vậy, nếu thấy bé thường xuyên có dấu hiệu nấc sau khi ăn xong, mẹ nên đổi tay hoặc cách bế để hạn chế không khí vào miệng và dạ dày bé.
- Vỗ nhẹ trên lưng bé, có thể vỗ ở vai, nhưng nhớ thật nhẹ nhàng và dứt khoát. Khi ợ hơi, bé sẽ hết nấc.
- Cho bé uống từng hớp nước nhỏ để dừng cơn nấc, khoảng 2,5ml là đã đủ để ngăn chặn.
- Nếu bé nhà bạn đang ở độ tuổi ăn dặm, mẹ có thể cho một ít đường trên lưỡi bé. Vị ngọt của đường sẽ góp phần làm sao nhãng các dây thần kinh và ngăn chặn tình trạng co thắt.
- Thay núm vú bình sữa, bởi núm vú quá lớn có thể là nguyên nhân làm bé nuốt nhiều không khí khi bú.
Sau khi đã áp dụng những cách trên mà con vẫn chưa hết nấc kèm theo đó có những triệu chứng bất bình khác thì nên đến các cơ sở y tế gần nhất để khám và điều trị.
Giai đoạn từ 0-6 tháng trẻ hay mắc hiện tượng nấc cụt, cha mẹ cần theo dõi biểu hiện và thực hiện sơ cấp cứu cho trẻ như hướng dẫn trong bài viết, nếu dấu hiệu không thuyên giảm cần đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được chữa trị kịp thời.
Cơn nất cụt không ảnh hưởng quá nhiều đối với sức khỏe của bé nên cha mẹ không cần quá lo lắng. Nhưng nếu bé nấc liên tục trong một thời gian dài thì có thể báo hiệu của một triệu chứng bệnh nào đó liên quan đến dạ dày hoặc tiêu hóa. Cách tốt nhất, ba mẹ hãy đưa bé đến khám ở cơ sở y tế uy tín để tìm ra nguyên nhân gây nấc cụt và được bác sĩ tư vẫn phương pháp chữa trị hiệu quả.