Theo Học viện Nhi khoa Hoa kỳ thì cứ 3 em bé sẽ có 1 em bé bị hội chứng đầu phẳng. Tuy nhiên, cha mẹ hoàn toàn có thể phòng tránh cho con mắc phải tình trạng này. Xem ngay 5 cách dưới đây.
Đầu bẹp là gì?
Đầu bẹp hay gặp ở trẻ nhỏ từ sơ sinh tới 6 tháng tuổi khi xương sọ đang phát triển và còn rất mềm, do xương sọ bị tác động ngoại lực đè ép kéo dài, thường là phía sau đầu do nằm ngửa lâu kéo dài, khiến xương sọ vùng đó bị dẹp, phẳng, đồng thời xương sọ bị ép phải phát triển ngược lại về hướng không bị ngoại lực. Cuối cùng làm cho sọ phát triển dị dạng bất thường, dẫn tới dị dạng mặt và các phần khác của xương đầu.
Nguyên nhân
Xương hộp sọ của trẻ sơ sinh khá mềm, mỏng và dễ uốn. Điều này khiến cho hình dáng hộp sọ có thể thay đổi dễ dàng khi bị tác động nào đó.
Trẻ khi mới sinh ra cũng thường có hình dáng hộp sọ không bình thường. Điều này thường là do vị trí nằm của đầu trẻ khi còn trong bào thai hay thường là do lực tác động vào hộp sọ trong quá trình trẻ sinh ra qua đường âm đạo. Tuy nhiên, tình trạng này có thể trở về bình thường trong vòng 6 tuần.
Nếu đầu của trẻ không trở lại hình dạng bình thường sau khoảng 2 tháng, hãy đưa trẻ tới bác sĩ khám.
Một số trẻ có một phần khá bằng phẳng ở phía sau hoặc bên cạnh đầu. Nguyên nhân có thể là do trẻ đã được cho nằm ngủ với cùng một tư thế trong một khoảng thời gian dài. Hiện tượng này gọi là chứng bẹt đầu do tư thế.
Đối với một số trẻ, tình trạng bẹt đầu nghiêm trọng có thể là do trương lực cơ quá yếu và có thể liên quan đến sự chậm phát triển kỹ năng vận động thô về sau ở trẻ sơ sinh.
Triệu chứng
Plagiocephaly: đầu lép phía sau ở một bên, làm cho xương sọ phát triển về phía trước của bên đó.
Bradycephaly: toàn bộ phía sau bị lép, phía sau đầu sẽ phẳng lì, giống như hình chữ nhật.
Còn có thêm loại kết hợp đặc điểm của hai loại trên.
Điều trị
Có nhiều cấp độ điều trị khác nhau, tùy thuộc vào mức độ bẹt đầu của trẻ và đáp ứng của từng trẻ với điều trị. Thường thì trẻ sẽ không phải điều trị do tình trạng này sẽ tự cải thiện khi trẻ lớn lên và bắt đầu có thể ngồi được.
Nếu trẻ cần phải điều trị, bác sĩ sẽ lựa chọn các phương pháp thích hợp cho bé. Việc điều trị có thể bắt đầu bắt việc lựa chọn tư thế nằm khác cho trẻ để tránh làm nặng thêm chỗ đầu bị phẳng. Nếu cách này không hiệu quả, bác sĩ có thể cho trẻ đội một chiếc mũ đặc biệt phù hợp với đầu trẻ để giúp chỉnh lại hình dạng bình thường cho đầu.
Phòng ngừa chứng bẹt đầu ở trẻ
Hãy thỉnh thoảng điều chỉnh lại tư thế cho đầu trẻ, lúc nghiêng bên trái, lúc nghiêng bên phải khi trẻ nằm ngửa (bác sĩ khuyên nên cho trẻ nằm ngửa khi ngủ do việc cho trẻ nằm sấp sẽ làm gia tăng nguy cơ đột tử ở trẻ sơ sinh).
Ngoài ra, lúc trẻ thức bạn vẫn có thể cho trẻ nằm sấp hoặc nằm nghiêng một bên nhưng có giám sát của người lớn.
- Thay đổi tư thế ngủ thường xuyên hàng ngày
Cha mẹ phải lưu ý thay đổi tư thế ngủ cho con, đều đặn thay đổi vị trí đầu của bé, cả ban ngày lẫn ban đêm, giúp tránh áp lực đặt trên một bên đầu. Thông thường một đứa trẻ sơ sinh dành rất nhiều thời gian ngủ, nếu trẻ luôn nằm cùng một bên, đầu sẽ không phát triển đối xứng và kết quả chính là chứng đầu bẹp.
- Theo dõi tư thế ngủ của bé như thế nào?
Cha mẹ phải thường xuyên theo dõi tư thế ngủ của con để kịp thời điều chỉnh. Mẹ có thể lấy khăn hay các vật dụng mềm chèn ngay dưới gối phía bên bé thường hướng đầu về, để bé buộc phải nghiêng về hướng khác, cách này giúp đầu bé luôn tròn.
- Thay đổi môi trường ngủ cho bé
Thay đổi môi trường ngủ ở đây không có nghĩa là hôm nay ngủ ở chỗ này, ngày mai ở chỗ khác mà là thay đổi những yếu tố có trong không gian ngủ của trẻ. Thường thì những vật có màu sáng, cửa sổ, rèm cửa hay những vật chuyển động sẽ thu hút sự chú ý của bé.
Vì thế, nếu cha mẹ thấy bé thích nhìn một thứ gì đó, hãy di chuyển vật đó sang hướng khác hoặc thay đổi vị trí cũi hoặc vị trí nằm của bé trên giường. Từ đó có thể ngăn tình trạng bé giữ đầu và cổ ở một hướng lâu.
- Cho con bú đều 2 bên mẹ nhé
Khi cho con bú, mẹ lưu ý phải cho bú đều 2 bên để tránh bé nghiêng về 1 phía quá lâu sẽ dẫn đến bẹp một bên đầu.
- Dành thời gian cho bé nằm sấp mỗi ngày là cách hay giúp trẻ tránh bẹp đầu
Cha mẹ nên để con nằm sấp trên một bề mặt chắc và phẳng trong ít nhất 10-15 phút mỗi ngày. Một khoảng thời gian nằm sấp nhất định mỗi ngày là rất quan trọng vì nó giúp làm chắc cơ, giảm bớt thời gian nằm ngửa của bé lúc còn thức và tốt cho sự phát triển thể chất khác.
- Điều chỉnh độ cao của gối
Chiều cao của gối có ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của bé. Cha mẹ nên chọn các loại gối có độ cao vừa phải phù hợp với bé để tư thế ngủ của con được thoải mái nhất, tránh hiện tượng đầu nghiêng về một bên, khiến trẻ dễ bị méo đầu.
Tuy nhiên bố mẹ cần phải trông con thật kỹ khi con nằm sấp để đảm bảo an toàn của con.
Cha mẹ cũng không nên quá lo lắng bởi bẹp đầu ở trẻ sơ sinh là một hiện tượng có thể dễ dàng khắc phục và ngăn ngừa bằng 5 phương pháp đơn giản nhưng vô cùng hữu ích trên đây cha mẹ nhé.
